سنگ نبشته داریوش بزرگ در بیستون
آیا می‌دانستید سنگ نبشته داریوش بزرگ در بیستون یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی جهان است که در آن حدود جغرافیایی و گستره‌ی امپراتوری ایران باستان مشخص شده است؟ بسیاری از پژوهشگران، این اثر شگفت‌انگیز را به‌عنوان «سند مالکیت ایران‌زمین» می‌شناسند؛ چراکه ایران تنها کشوری در دنیاست که چنین سندی از دوران باستان در اختیار دارد.
در تاریخ ۱۶ نوامبر ۱۸۴۶ میلادی (۲۵ آبان)، باستان‌شناس انگلیسی سر هنری راولینسون (Sir Henry C. Rawlinson) برای نخستین بار موفق شد خطوط میخی این سنگ‌نبشته را بخواند و ترجمه کند.
این نوشته‌ی باستانی متعلق به سال ۵۱۹ پیش از میلاد است؛ یعنی بیش از ۲۵۰۰ سال پیش، زمانی که داریوش هخامنشی فرمانروای بزرگ امپراتوری ایران بود.
در این سنگ‌نبشته، داریوش بزرگ از سرزمین‌هایی نام می‌برد که به خواست اهورا مزدا در فرمانروایی او بودند. او می‌گوید:
«به خواست اهورامزدا، من شاه پارس، ایلام، بابل، آشور، عربستان، مصر، فینیقیه، لیدی، یونان، ماد، ارمنستان، کاپادوکیه، پارت، زرنگ (سیستان)، هرات، بلخ، سغد، کندهار، سکاها، دره هیرمند، رخج و مکران بودم.»
در مجموع، امپراتوری هخامنشی در آن دوران ۲۳ ساتراپی (استان یا شهربانی) را در بر می‌گرفت — قلمرویی عظیم که از رود سند تا دریای مدیترانه امتداد داشت و نماد اقتدار، نظم و تمدن ایرانیان به شمار می‌رفت.
پاینده باد ایران و ایرانی 🇮🇷
منبع: سنگ‌نبشته‌های هخامنشی
